ဆီးခ်ဳိဟာမ်က္စိကုိအႏၱရာယ္ေပးပါတယ္။ သူဟာမ်က္စိရဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ အတြင္းျမင္လႊာ (retina)ကေသြးေၾကာငယ္ေလးေတြကုိ
ထိခိုက္ေစျပီးဒီလုိျဖစ္ျခင္းကုိဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔
အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းလုိ႔ ေခၚပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔ အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းဆုိတာဘာလဲ ဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔ အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းဆုိတာဆီးခ်ဳိေရာဂါေၾကာင္႔ မ်က္စိအတြင္းျမင္လႊာမွာျဖစ္တဲ့ ျပသနာအားလုံးကုိ ျခဳံငုံေခၚဆုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သိပ္ျပီးမျမန္ဆန္ဘူးဆုိရင္ မ်က္လုံးေနာက္ပိုင္းကေသြးေၾကာငယ္ေလးတြဟာ ၾကီးလာျပီးအိတ္ကေလးေတြလုိေဖာင္းလာပါတယ္။
အဲဒီကေနတဆင္႔ ေရာင္ျပီးေသြးထြက္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာလ်င္ျမန္စြာ ၾကီးထြားလာတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိျဖစ္ျခင္းေၾကာင္႔ မ်က္စိအတြင္းျမင္ လႊာကေသြးေၾကာေတြပ်က္စီးျပီးေသြးေၾကာ
သစ္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။
ေသြးေၾကာသစ္ေတြဟာအားေပ်ာ႔ျပီးေသြးထြက္တတ္ပါတယ္။ ဘယ္သူေတြ ဒီျပႆနာျဖစ္ႏိုင္လဲ ဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔ မ်က္စိအျမင္လႊာထိခိုက္ျခင္းဟာအသက္ ၂၀ မွ ၇၄ ႏွစ္အရြယ္ အတြင္းဆီးခ်ဳိေ၀ဒနာသည္ေတြ မ်က္စိကြယ္ရျခင္းရဲ့ အဓိကအေၾကာင္းရင္းတရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနဟာ ဆီးခ်ိဳအမ်ဳိးအစား (၁) ေရာ (၂) မွာပါျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိျဖစ္တာ အခ်ိန္ၾကာလာေလေ လေသြးတြင္း
သၾကားဓာတ္ကုိ မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေလေလ၊
မ်က္စိေရာဂါျဖစ္လာႏိုင္ေလေလ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိေရာဂါသည္ရဲ့ ၄၀ မွ ၄၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္မွာ အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းဟာအတိုင္းအတာတခုအထိရွိပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔ မ်က္စိအျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္း လကၡဏာေတြကဘာေတြလဲ ျဖစ္ခါစမွာေတာ႔ လကၡဏာေတြ မရွိႏိုင္ပါဘူး။ အေျခအေနတျဖည္းျဖည္းဆုိးလာရင္ေတာ႔ ေအာက္ပါလကၡဏာေတြ ပါ၀င္လာပါတယ္။
ထိခိုက္ေစျပီးဒီလုိျဖစ္ျခင္းကုိဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔
အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းလုိ႔ ေခၚပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔ အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းဆုိတာဘာလဲ ဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔ အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းဆုိတာဆီးခ်ဳိေရာဂါေၾကာင္႔ မ်က္စိအတြင္းျမင္လႊာမွာျဖစ္တဲ့ ျပသနာအားလုံးကုိ ျခဳံငုံေခၚဆုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သိပ္ျပီးမျမန္ဆန္ဘူးဆုိရင္ မ်က္လုံးေနာက္ပိုင္းကေသြးေၾကာငယ္ေလးတြဟာ ၾကီးလာျပီးအိတ္ကေလးေတြလုိေဖာင္းလာပါတယ္။
အဲဒီကေနတဆင္႔ ေရာင္ျပီးေသြးထြက္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာလ်င္ျမန္စြာ ၾကီးထြားလာတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိျဖစ္ျခင္းေၾကာင္႔ မ်က္စိအတြင္းျမင္ လႊာကေသြးေၾကာေတြပ်က္စီးျပီးေသြးေၾကာ
သစ္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။
ေသြးေၾကာသစ္ေတြဟာအားေပ်ာ႔ျပီးေသြးထြက္တတ္ပါတယ္။ ဘယ္သူေတြ ဒီျပႆနာျဖစ္ႏိုင္လဲ ဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔ မ်က္စိအျမင္လႊာထိခိုက္ျခင္းဟာအသက္ ၂၀ မွ ၇၄ ႏွစ္အရြယ္ အတြင္းဆီးခ်ဳိေ၀ဒနာသည္ေတြ မ်က္စိကြယ္ရျခင္းရဲ့ အဓိကအေၾကာင္းရင္းတရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနဟာ ဆီးခ်ိဳအမ်ဳိးအစား (၁) ေရာ (၂) မွာပါျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိျဖစ္တာ အခ်ိန္ၾကာလာေလေ လေသြးတြင္း
သၾကားဓာတ္ကုိ မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေလေလ၊
မ်က္စိေရာဂါျဖစ္လာႏိုင္ေလေလ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိေရာဂါသည္ရဲ့ ၄၀ မွ ၄၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္မွာ အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းဟာအတိုင္းအတာတခုအထိရွိပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔ မ်က္စိအျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္း လကၡဏာေတြကဘာေတြလဲ ျဖစ္ခါစမွာေတာ႔ လကၡဏာေတြ မရွိႏိုင္ပါဘူး။ အေျခအေနတျဖည္းျဖည္းဆုိးလာရင္ေတာ႔ ေအာက္ပါလကၡဏာေတြ ပါ၀င္လာပါတယ္။
• ျမင္ကြင္းထဲတြင္ အစက္အေျပာက္ကေလး
မ်ားေပါေလာေမ်ာေနျခင္း
• အျမင္မၾကည္လင္ျခင္း
• ပုံရိပ္မ်ားထပ္ေနျခင္း
• အေရာင္ေကာင္းစြာမခြဲႏိုင္ျခင္း
• ျမင္ကြင္းထဲတြင္ တစိတ္တပိုင္းကြက္၍ မျမင္ရျခင္း
• မ်က္စိကြယ္ျခင္း
ဆီးခ်ဳီေၾကာင္႔
အျမင္လႊာထိခိုက္ျခင္းဟာမ်က္စိႏွစ္ဖက္လုံးကုိထိခိုက္ေစပါတယ္။
ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဆရာ၀န္ျပရမလဲ
သင္႔အေနနဲ႔ ေအာက္ပါလကၡဏာေတြ ၾကဳံလာရရင္ (သုိ႔) ပုိဆုိးလာရင္ ဆရာ၀န္ျပသင္႔ပါတယ္။
• အလင္းသိပ္မရွိေသာအခါ ေကာင္းစြာမျမင္ႏိုင္ျခင္း
• မျမင္ႏိုင္ေသာေနရာမ်ားရွိလာျခင္း
• ပုံရိပ္ႏွစ္ခုျမင္ရျခင္း (တစ္ခုတည္းသာရွိသည္ကုိ ႏွစ္ခုျမင္ရျခင္း)
• အျမင္အာရုံေ၀၀ါးလာျပီး ေကာင္းစြာစူးစုိက္ မျမင္ႏိုင္ေတာ႔ျခင္း
• မ်က္လုံးေအာင္႔ျခင္း • ေခါင္းကုိက္ျခင္း
• မ်က္လုံးထဲတြင္ အစက္အေျပာက္ကေလးမ်ားေမ်ာေနသည္ကုိ ျမင္ရျခင္း
• ျမင္ကြင္း၏ ေဘးဘက္မွ အရာမ်ားကုိမျမင္ႏိုင္ျခင္း
• အရိပ္မ်ားျမင္ျခင္း
ဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔
အျမင္လႊာထိခိုက္ျခင္းဘာေၾကာင္႔ျဖစ္တတ္သလဲ
သင္႔ရဲ့ေသြးထဲမွာသၾကားဓာတ္မ်ားလာတာအခ်ိန္ၾကာလာတဲ့အမွ် အျမင္လႊာကုိေထာက္ပံ့ေပးေနတဲ႔ ေသြးေၾကာငယ္ေလးေတြကုိ ပိတ္ဆုိ႔ေစျပီးေသြးရာက္ရွိမွဳကုိ ျဖတ္ေလာက္လိုက္ပါတယ္။ ရလာဒ္အေနနဲ႔ကေတာ႔ မ်က္လုံးဟာေသြးေၾကာအသစ္ေတြ ေပၚထြက္လာဖုိ႔ ၾကဳိးစားရပါတယ္။
ဒါေပမယ္႔ အဲဒီေသြးေၾကာအသစ္ေတြဟာေကာင္းစြာမဖြံ႔ျဖဳိး
ဘဲေပါက္ျပဲလြယ္ပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔ အျမင္လႊာထိခိုက္ျခင္း
(၂) မ်ဳိးရွိပါတယ္။
ျဖစ္္ပြားမႈမျမန္္ေသာအျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္း (Non-proliferative Diabetic retinopathy)
ပုိအျဖစ္မ်ားတဲ့ ဒီအမ်ဳိးအစား မွာေသြးေၾကာသစ္ေတြဟာ ၾကီးထြားတာေႏွးပါတယ္။
ဒီျပႆနာကုိသင္ၾကဳံျပီဆုိရင္ သင္႔ရဲ့အျမင္လႊာကေသြးေၾကာေလးေတြနံရံဟာအားနည္း လာတတ္ပါတယ္။ ဒီေသြးေၾကာေလးေတြရဲ့ နံရံကေနအိတ္ကေလးေတြ ေဖာင္းထြက္လာျပီးတခါတရံေပါက္ျပဲတဲ့အခါ
အျမင္လႊာထဲကုိအရည္နဲ႔ ေသြးေတြ ၀င္ေရာက္သြားတတ္ပါတယ္။
အျမင္လႊာရဲ့ ပုိၾကီးတဲ့ ေသြးေၾကာေတြဟာလည္း က်ယ္ျပန္႔လာျပီးေသြးေၾကာလုံးပတ္ဟာမညီမညာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ေသြးေၾကာေတြ ပုိျပီးပိတ္တာမ်ားလာရင္ေတာ႔ အျမင္လႊာပ်က္စီးမွဳဟာသိပ္မျပင္းထန္တဲ့ အေျခအေနကေနဆုိးရြားသြားတတ္ပါတယ္။
အျမင္လႊာထဲကအာရုံေၾကာေတြဟာလည္းေဖာင္းလာပါတယ္။ တစ္ခါတရံအျမင္လႊာအလယ္ပိုင္းေနရာဟာေရာင္
လာတတ္ျပီးအဲဒီအေျခအေနဟာကုသဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။
ျဖစ္္ပြားမွုျမန္ေသာအျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္း
(Proliferative Diabeteti)
အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းဟာ
ဆုိးရြားတဲ့ ဒီအေျခအေနထိေရာက္လာတတ္ပါတယ္။
ဒီအမ်ဳိးအစားမွာပ်က္စီးသြားတဲ့ ေသြးေၾကာေတြဟာပိတ္ဆုိ႔သြားျပီးပုံမွန္မဟုတ္တဲ႔ ေသြးေၾကာအသစ္ေတြ ျဖစ္လာေစပါတယ္။ ဒီေသြးေၾကာေတြေပါက္သြားရင္ မ်က္လုံး အလယ္ပိုင္းကအရည္ၾကည္ေတြထဲစိမ္႔၀င္သြားႏိုင္ပါတယ္။
တျဖည္းျဖည္းခ်င္းေသြးေၾကာအသစ္ေတြ ၾကီးထြား
လာျခင္းေၾကာင္႔ အမာရြတ္ျဖစ္ေနတဲ႔ တစ္သွ်ဴးစေလးေတြဟာအျမင္လႊာကုိမ်က္လုံး
အိမ္ေနာက္ပိုင္းမွာကြာက်လာေစပါတယ္။
ေသြးေၾကာအသစ္မ်ားဟာမ်က္လုံးအတြင္းက ပုံမွန္အရည္စီးဆင္းမွဳကုိ၀င္ေရာက္ေႏွာင့္ယွက္တဲ့အခါ မ်က္လုံးအိမ္အတြင္းဖိအားျမင္႔တက္လာေစပါတယ္။ ဒီလုိျဖစ္ျခင္းဟာမ်က္လုံးကေနဦးေႏွာက္ကုိပုံရိပ္ေတြ ပုိ႔ေပးေနတဲ႔ အျမင္အာရုံေၾကာကုိပ်က္စီးေစျပီးေရတိမ္ေရာဂါ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။
ဆရာ၀န္က ေရာဂါကုိဘယ္လုိအတည္ျပဳႏိုင္သလဲ
မ်က္လုံးအိမ္ကုိအက်ယ္ခ်ဲ႔စစ္ေဆးျခင္းျဖင္႔ အေကာင္းဆုံးအတည္ျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလုိစစ္ေဆးဖုိ႔
အတြက္ သူငယ္အိမ္က်ယ္လာေစတဲ႔ မ်က္စဥ္းခပ္ျပီးေနာက္မ်က္လုံးအတြင္းပိုင္းကုိေကာင္းေကာင္းျမင္
ရတဲ့အခါ စမ္းသပ္စစ္ေဆးပါတယ္။ ဒီမ်က္စဥ္းေၾကာင္႔ စမ္းသပ္ျပီးနာရီအေတာ္ၾကာတဲ့အထိသင္႔အျမင္အာရုံ ေ၀၀ါးေနတတ္ပါတယ္။
ဒါ႔အျပင္ သင္ရဲ့မ်က္စိဆရာ၀န္ဟာ-
• မ်က္စိေရခ်ိန္ဖိအားတိုင္းျခင္း
• မ်က္စိအတြင္းပိုင္းတည္ေဆာက္ပုံစစ္ေဆးျခင္း
• အျမင္လႊာကုိစစ္ေဆးျခင္း၊ ဓာတ္ပုံရုိက္ျခင္းစတာေတြ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒီစစ္ေဆးမွဳဟာသင္႔အေနနဲ႔ ပုံမွန္မ်က္လုံးျပေနက်၊ မ်က္မွန္အသစ္လဲေနက် ပုံစံေတြနဲ႔ေတာ႔ မတူႏိုင္ပါဘူး။ သင္႔မွာအျမင္အာရုံအေျပာင္းအလဲရွိျပီး ဆရာ၀န္သြားျပမယ္ဆုိရင္ ဆီးခ်ဳိရွိေနေၾကာင္းေျပာျပဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔ အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းအတြက္ ဘယ္လုိကုသလဲ
သင္ျဖစ္တာေစာေသးရင္ေတာ႔ ကုသဖုိ႔မလုိပါဘူး။
ဒါေပမယ္႔ ဆရာ၀န္ဟာ သင္႔မ်က္လုံးအေျခအေနကုိအေသးစိတ္ေစာင္႔ၾကည္႔ပါလိမ္႔မယ္။
သင္႔မ်က္စိဆရာ၀န္ဟာ သင္႔အျမင္လႊာပိုင္းမွာေသြးေၾကာသစ္ေတြ ေပၚလာတာေတြ႔ရင္၊ အျမင္လႊာအလယ္ပိုင္းမွာေရာင္လာရင္ သင္႔အေနနဲ႔ မ်က္စိခြဲစိတ္မႈ ခံယူဖုိ႔လုိအပ္ေနပါျပီ။
မ်က္စိခြဲစိတ္ကုသျခင္းဟာအျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းအတြက္ အဓိကကုသမွဳပါပဲ။
ေလဆာေရာင္ျခည္နဲ႔ မ်က္စိခြဲစိတ္ျခင္းဟာအျမင္လႊာအတြင္းမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ႔ ပုံမွန္မဟုတ္တဲ႔ ေသြးေၾကာေတြကုိေလာင္ကၽြမ္းပစ္ပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ကုိအလင္းေပး၍ခဲျခင္းလုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ ေသြးေၾကာေတြေပါက္ျပဲျခင္းကုိကာကြယ္ပါတယ္။ ပုံမွန္မဟုတ္တဲ႔ ေသြးေၾကာေတြကုိ က်ဳံ႕သြားေစပါတယ္။
မ်က္လုံးအိမ္ထဲကုိေသြးယုိမယ္ဆုိရင္ေတာ႔ vitrectomy
လုိ႔ေခၚတဲ့ ခြဲစိတ္မွဳ လုိအပ္ပါတယ္။ အျမင္လႊာကြာက်ျခင္းကုိလည္း ျပန္လည္ျပဳျပင္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။
ဆရာ၀န္ဟာ ပုံမွန္မဟုတ္တဲ႔ေသြးေၾကာေတြ ၾကီးထြား
မလာေအာင္ မ်က္လုံးအိမ္ထဲကုိေဆးထုိးႏိုင္ပါတယ္။
အျမင္အာရုံကုိဘယ္လုိကာကြယ္ရမယ္ဆုိတဲ့ မ်က္စိဆရာ၀န္ရဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ကုိလိုက္နာဖုိ႔လုိပါတယ္။
မ်က္စိစစ္ေဆးျခင္းကုိညႊန္တဲ့အခ်ိန္အတိုင္းစစ္ေဆးမွဳခံယူဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ၁ႏွစ္တခါ ၂ႏွစ္၁ခါေလာက္ေတာ႔ စစ္ေဆးရတတ္ပါတယ္။
သင္႔မွာဆီးခ်ဳီရွိျပီးသၾကားဓာတ္အရမ္းမ်ားေနမယ္ဆုိရင္ ဆရာ၀န္ဟာ ေဆးအသစ္ေတြေပးျပီးသၾကားဓာတ္ကုိက်ဆင္းေစပါလိမ္႔မယ္။ တကယ္လုိ႔ အျမင္လႊာပ်က္စီးတာပါရွိရင္ သၾကား
ဓာတ္ျမင္႔မားေစဖုိ႔ ေဆးမ်ားေသာက္သုံးျခင္းေၾကာင္႔ အျမင္အာရုံပ်က္စီးျခင္းဟာတခဏအတြင္းဆုိးရြားလာႏိုင္ပါတယ္။
ဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔ အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းကုိဘယ္လုိကုသႏိုင္မလဲ
သင္႔ရဲ့ ဆီးခ်ဳိေရာဂါကုသျခင္းဟာအျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းနဲ႔ တျခားမ်က္လုံးျပသနာေတြကုိအျဖစ္ေႏွးေစပါတယ္။ သင္႔ရဲ့ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္ကုိေအာက္ပါနည္းေတြနဲ႔ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ပါတယ္။
• က်န္းမာေစေသာအစားအစာမ်ားစားျခင္း
• ပုံမွန္ ကုိယ္လက္ေလ႔က်င္႔ခန္းလုပ္ျခင္း
• ဆီးခ်ဳိကုသသူမ်ားကညႊန္ျပသည္႔အတိုင္းဆီးခ်ဳိပုံမွန္စစ္ေဆးျခင္း၊ မွတ္တမ္းတင္ျခင္းျဖင္႔ သၾကားဓာတ္အတက္အက်ႏွင္႔ ဆက္စပ္မႈရွိသည္႔ အစားအစာႏွင္႔ ေလ႔က်င္႔ခန္းမ်ားကုိသိေစျခင္း
• ဆီးခ်ဳိေဆးႏွင္႔ အင္ဆူလင္ေဆးကုိညႊန္ၾကားသည္႔အတိုင္းသုံးစြဲျခင္း
• အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းအတြက္ အေရးၾကီးေသာသၾကားဓတ္၊ ေသြးေပါင္ခ်ိန္၊ ကုိလက္စထေရာအဆီမ်ားကုိတိက်စြာထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း
• ေဆးလိပ္မေသာက္ျခင္း။ ေဆးလိပ္ျဖတ္ရန္ လုိအပ္လွ်င္ ဆရာ၀န္၊သူနာျပဳမ်ားထံမွ အကူအညီယူျခင္း
ကုသျခင္းမ်ားဟာအျမင္အာရုံပ်က္စီးျခင္းကုိ
ေလွ်ာ႔ခ်ေပးပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာဆီးခ်ဳိေၾကာင္႔ အျမင္လႊာ
ပ်က္စီးျခင္းနဲ႔ ပ်က္စီးသြားျပီးသားအရာေတြကုိေတာ႔ မကုေပးႏိုင္ေတာ႔ပါဘူး။
(Crd: Dr.Thant Zin / Dr. K Zin Thwe)
No comments:
Post a Comment