ဆီးခ်ိဳေရာဂါျဖစ္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္း

ဆီးခ်ဳိေရာဂါ သည္ ယခုမွ ေပၚလာေသာ ေရာဂါမဟုတ္ ေရွးႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ေက်ာ္က အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ လာေသာ အာယုေဗဒေဆး ပညာတြင္ 'မဓုပေမဟ' ဟူေသာ ဆီးကို ပုရြက္ဆိတ္မ်ား အံုေသာေရာဂါ အေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပ ထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အခ်ဳိႀကိဳက္ၿပီး အခ်ဳိဓာတ္ မ်ားေသာ အစားအစာ မ်ားကို လြန္ကဲစြာ စားေသာက္ သူမ်ားတြင္ ျဖစ္တတ္ေသာ ေရာဂါအျဖစ္ ေဖာ္ျပ ထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

ဆီးခ်ဳိေရာဂါ သည္ အသက္ႀကီးမွ ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ဳိးမဟုတ္၊ ဆီးခ်ဳိမ်ဳိး႐ိုး ပါလာသူ မ်ားသည္ ငယ္စဥ္ သက္လတ္ပိုင္း ကပင္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ခံစားလာ ရသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရ တြင္ ကံေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ဟု ဆုိရမည္ ျဖစ္သည္။ ဆီးခ်ဳိသည္ ကူးစက္ေရာဂါ မဟုတ္ေသာ္လည္း မ်ဳိး႐ိုးစဥ္ဆက္ ျဖစ္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ဳိး ျဖစ္သည္။ မိဘဘိုးဘြားတြင္ တစ္ဦးဦး ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ရွိခဲ့လွ်င္ မိမိ လက္ထက္တြင္ ငယ္စဥ္ကပင္ သတိထားၿပီး အခ်ဳိႀကိဳက္ေသာ အေလ့ကိုေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းျဖင့္ကာကြယ္ႏိုင္ေပသည္။

အသက္ႀကီးမွ ျဖစ္ေသာေရာဂါ တစ္နည္းအားျဖင့္ မ်ဳိး႐ိုးလိုက္ျခင္း မဟုတ္ဘဲ မိမိ၏ အေနအထိုင္ အစားအေသာက္ အမွားေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ဆီးခ်ဳိေရာဂါကို ဆီးခ်ဳိေရာဂါ အမ်ဳိးအစား (၂)အျဖစ္ ဆရာဝန္ ႀကီးမ်ားက သတ္မွတ္သည္။ အခ်ဳိဓာတ္ မ်ားေသာအစာ၊ အဆိမ့္အအီ မ်ားေသာအစာ၊ အဆီႏွင့္ တြဲေနေသာ အသားကို အစားမ်ားသူ မ်ားတြင္ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ အခ်ိန္ ၾကာျမင့္စြာ ေရခဲ႐ိုက္ၿပီး သိမ္းထားေသာ အစာႏွင့္ ေရခဲေသတၱာ မွအစာကို စားသံုးမႈ မ်ားျခင္း ေၾကာင့္လည္း ဆီးခ်ဳိ ျဖစ္ႏုိင္သည္။ ထမင္း စားၿပီးတုိင္း အခ်ဳိရည္ ေသာက္သံုးသူ ႏွင့္ ေမာပန္းသည့္ အခါတိုင္းတြင္ အခ်ဳိရည္ သံဘူးမ်ား ေသာက္သံုးေလ့ ရွိသူမ်ားတြင္ ပို၍ အျဖစ္မ်ားသည္။

ဆီးခ်ဳိေရာဂါ သည္ ေသြးအတြင္း သၾကားဓာတ္ မ်ားၿပီး ျဖစ္ရေသာ ေရာဂါ ျဖစ္သျဖင့္ ဆီးမခ်ဳိခင္ ကပင္ ေသြးက ခ်ဳိၿပီးျဖစ္ေန သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေသြးခ်ဳိေရာဂါ ဟု ေခၚေဝၚမွသာ မွန္ကန္သည္ဟု ဆိုသည္။ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ဟု ေခၚေဝၚသည္မွာ ႏႈတ္က်ဳိး ေနသျဖင့္ ဆီးခ်ဳိ - ေသြးခ်ဳိ ေရာဂါဟု ေခၚလွ်င္ ပို၍ သင့္ေတာ္မည္ ျဖစ္သည္။

ဆီးခ်ဳိေရာဂါသည္ အေအးႀကိဳက္ သူမ်ားတြင္ ပို၍ ျဖစ္ႏုိင္သည္။ အပူပိုင္း ေဒသတြင္ ေနထိုင္သူမ်ား ႏွင့္ အေအးပိုင္း ေဒသတြင္ ေနထိုင္သူ မ်ားတြင္ အေအးပိုင္းတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားက ပို၍ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္ေလ့ ရွိသည္ကို ေလ့လာေတြ႕ရွိ ရသည္။ ေနေရာင္ျခည္ ႏွင့္ ေန႔စဥ္ထိေတြ႕ အလုပ္လုပ္ ရသူမ်ားႏွင့္ အလံုပိတ္ အဲယား ကြန္းခန္း မ်ားတြင္ အလုပ္ လုပ္ရသူမ်ားတြင္ ဆီးခ်ဳိ ေသြးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္ႏႈန္းမွာ အေအးခန္းတြင္ လုပ္ရ သူမ်ားက ပို၍ ျဖစ္ႏိုင္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။

လမ္းေလွ်ာက္ နည္းျခင္း သည္လည္း ဆီးခ်ဳိ ေသြးခ်ဳိေရာဂါ ျဖစ္ရျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းခံ တစ္ခုျဖစ္သည္။ လူတိုင္း တစ္ေန႔လွ်င္ ႏွစ္မိုင္ခန္႔ အနည္းဆံုး လမ္းေလွ်ာက္ ရမည္။ ကားစီးၿပီး ေန႔စဥ္ သြားလာကာ လမ္းေလွ်ာက္ရန္ ေမ့ေနၾက သူမ်ားတြင္ အသက္ႀကီးလွ်င္ ေသြးတြင္ အခ်ဳိဓာတ္ မ်ားလာၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ား အျဖစ္ ဆီးခ်ဳိမွ ေက်ာက္ကပ္၊ ဆီးခ်ဳိမွ ႏွလံုး၊ ဆီးခ်ဳိမွ ထံုက်ဥ္ႏွင့္ ေလငန္းေရာဂါ မ်ား ဆက္၍ ျဖစ္လာေလ့ ရွိသည္။ ေန႔စဥ္ လမ္းေလွ်ာက္ေပးျခင္း၊ ေလ့က်င့္ခန္း တစ္မ်ဳိးမ်ဳိး လုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ သင့္ေၾကာင္း တင္ျပ လိုက္ရ ေပသည္။

ေဆးေသာက္စရာမလိုပဲေသြးတိုးက်ႏိုင္တဲ႔နည္းလမ္း၁၀မ်ိဳး

(၁)၀ိတ္ခ်ပါ၊
ဗိုက္မရႊဲပါေစနဲ႔ေသြးေပါင္တက္ျခင္းဟာ ၀ိတ္
တက္တာနဲ႔ တြဲေနတတ္ပါတယ္။၁၀ေပါင္ခ်တာနဲ႔တင္
 ေသြးေပါင္က စျပီး က်တာပါ။ လြယ္လြယ္ေျပာရရင္ ၀ိတ္က်ေလ ေသြးေပါင္က်ေလပါပဲ။ ေဆးေသာက္ေန
ရရင္လည္း၀ိတ္က်ရင္ေဆးေလွ်ာ႔လို႔ ရႏိုုင္ပါတယ္။
၀ိတ္ခ်ရံုုတင္မကဘူးဗိုုက္မရႊဲဖိုု႔လည္းအေရးႀကီးပါတယ္။
 ျမန္မာ လူမ်ိဳးေတြ အပါအ၀င္ အာရွတိုုက္သားေတြမွာ
 ေယာက္က်္ားေတြက ခါး ၃၆ လက္မ၊
အမ်ိဳးသမီးေတြက ခါး ၃၂ လက္မထက္မ်ားရင္
 ေသြးေပါင္တက္ႏိုုင္ပါတယ္။
 (၂)ေလ႔က်င္႔ခန္း ပံုမွန္လုပ္ပါ၊
တစ္ေန႔ကို မိနစ္ ၃၀ ကေန
၆၀ တစ္ပါတ္ကို ၄-၅ ရက္လုပ္ရင္ကို ေသြးေပါင္ခ်ိန္
၄ မီလီမီတာ ကေန ၉ မီလီမီတာအထိက်ႏိုင္ပါတယ္။
သိပ္မႀကာခင္ ရက္သတၱပါတ္ အနည္းငယ္အတြင္းမွာတင္
ထိေရာက္မႈကို ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။တကယ္လို႔ ေသြးတက္
တာကအစပဲရွိျပီး အထက္ေသြးေပါင္ခ်ိန္က ၁၂၀-၁၃၉၊
 ေအာက္ ေသြးက ၈၀-၈၉ ဆိုရင္ေလ႔က်င္႔ခဏ္းလုပ္ရင္
 ေသြးမတက္ေတာ႔ဘူး။ ေသြးတိုး ရွိုျပီးသား ဆိုရင္လည္း
အႏၱရယ္ရွိေအာင္ေသြးမတက္ေတာ႔ ဘူးေပါ႔။
တစ္ခါတစ္ေလ စေန၊တနဂၤေႏြမွ ေလ႔က်င္႔ခဏ္း
လုပ္တာထက္ တစ္ေန႔ျခား ေလာက္ပုံ
မွန္လုပ္တာ ကပိုေကာင္းပါတယ္။
 (၃)က်န္းမာေစမည့္အစားေသာက္ေတြစားပါ။
အသီးအရြက္ေတြအဆီနည္းတဲ႔ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းေတြစာသံုးျပီး ကိုုလက္စတီေရာေတြ ေလ်ာ႔ခ်ရံုုနဲ႔တင္ ေသြးေပါင္
၁၄ မီလီမီတာအထိက်ႏိုုင္ပါတယ္။ ပိုတက္စီယမ္ ဓာတ္
ပါတဲ႔ အစားအေသာက္ေတြစားပါ။ ပိုတက္စီယမ္ဓာတ္က
ဆိုဒီယမ္ဆားဓာတ္ ကို ေလ်ာ႔ေစျပီး ေသြးေပါင္ကို
က်ေစပါတယ္။ ပိုုတက္စီယမ္မ်ားတဲ႔ အစာေတြ ကတာ႕
 ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အစိမ္းရင္႔ေရာင္အရြက္မ်ား၊၊ အာလူး၊ မက္မြန္သီး၊ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ေဆာ္လ္မြန္ပါး၊ ေထာပတ္သီး၊ မႈိ၊ ငွက္ေပ်ာသီးေတြ
 ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳကဲတဲ႔ အစာ ေတြ ကိုုလည္း ေလွ်ာ႔ပါ
။ေစ်း၀ယ္တဲ႔အခါလည္းက်န္းမာတဲ႔
အစားအေသာက္ေတြကိုပဲ၀ယ္ပါ။
(၄)ဆားဓာတ္ကိုေလွ်ာ့ပါ။
 ဆားနည္းနည္းေလးေလွ်ာ႔တာနဲ႔တင္ ေသြးေပါင္က
၂ မီလီမီတာကေန၈မီလီမီတာ ေလာက္အထိက်ႏိုင္ပါတယ္။
လူတစ္ေယာက္အတြက္ တစ္ေန႔တာ ဆားလို အပ္ခ်က္က
လက္ဘက္စားဇြန္းတစ္ဇြန္းပဲ ရိွပါတယ္။ ဒါေတာင္
တျခားဆားကဲတဲ႔ ငံျပာ ရည္၊ ငါးပိ၊ ငါးေျခာက္၊
ပုစြန္ေျခာက္ေတြမပါပါဘူး။ အိမ္ရွင္မေတြက သံုးတဲ႔ ဆား
ပမာဏနဲ႔ အိမ္သားဦးေရကို တြက္ႀကည္႔ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။
အငံႀကိဳက္သူ ေတြ အေန နဲ႔ တျဖည္းျဖည္းေလွ်ာ႔တာ၊
စားတဲ႔ပမာဏေလွ်ာ႔တာေတြ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
 (၅)အရက္ကိုမ်ားမ်ားမေသာက္ပါနဲ႔။ 
အမ်ိဳးသား ေတြက တစ္ပါတ္ကိုု ၂၁ ယူနစ္နဲ႔၊
အမ်ိဳးသမီးေတြက ၁၄ ယူနစ္ထက္ပိုုျပီး မေသာက္ပါနဲ႔။ အရက္မ်ားမ်ားေသာက္ရင္ ေသြးက်ေဆးေတြရဲ ႔
အာနိသင္လည္း နည္းႏိုုင္ပါတယ္။
(၆)ကြမ္းယာနဲ႔ေဆးလိပ္ျဖတ္ပါ။ 
ကြမ္းယာနဲ႔ ေဆးလိပ္ထဲမွာပါတဲ႔ နီကိုုတင္းဓာတ္က
ကိုုယ္ထဲေရာက္ျပီးရင္ ေသြးေပါင္ကိုု ၁၀ မီလီမီတာနဲ႔
အထက္ တစ္နာရီေလာက္တက္ေစပါတယ္။ တစ္ေန
ကုုန္သာ ဆိုုရင္ေတာ႔ ေသြးေပါင္ခ်ိန္က ေတာက္ေလွ်ာက္
တက္ေနမွာေပါ႔။ကိုုယ္တိုုက္ ေဆးလိမ္မေသာက္
ရင္ေတာင္ ေဆးလိပ္ခိုုးေတြရွိတဲ႔
လက္ဘက္ ရည္ဆိုုင္ ေတြကိုုေရွာင္ပါ။
(ရ)ေကာ္ဖီေလွ်ာ႔ေသာက္ဖို႔လိုရင္ေလွ်ာ႔ပါ။
တခ်ိဳ႔လူေတြက ေကာ္ဖီေသာက္ျပီးရင္ ေသြးေပါင္တက္ တတ္ပါတယ္။ေကာ္ဖီ ေသာက္ျပီးနာရီ၀က္ေနရင္ေသြး
ေပါင္တိုင္းျပီးေသြးေပါင္ခ်ိန္တက္မတက္သိႏိုင္ပါတယ္။
 (၈)စိတ္ေသာကေတြကိုေလွ်ာ႔ခ်ပါ။
 ေသာကေတြက ေသြးေပါင္ခ်ိန္ကိုတက္ေစပါတယ္။ တရားမွတ္ျခင္းက ေသာက ေတြကိုနည္းေစျပီး
 ေသြးေပါင္ခ်ိန္တက္တာကို ထိန္းႏိုင္ပါတယ္။
အေျပာ လြယ္ သေလာက္လုပ္ျဖစ္ဖို႔ခက္ပါတယ္။ (၉)ေသြးေပါင္ခ်ိန္ပံုမွန္လုပ္ျပီးဆရာ၀န္နဲ႔မွန္မွန္ျပပါ။
 ေသြးတိုးရွိရင္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္မွန္မွန္ခ်ိန္ျပီး ဆရာ၀န္နဲ႔
ပံုမွန္ျပသင္႔ပါတယ္။ အထူးသျဖင္႔ ေသြးေပါင္ခ်ိန္က
တက္တယ္ဆိုရင္တျခားေဆးစစ္မႈေတြလိုအပ္ႏိုင္ပါတယ္။ (၁၀)မိသားစုနဲ႔မိတ္ေဆြေတြကိုတုိင္ပင္ပါ။ 
မိသားစုနဲ႔ မိတ္ေဆြေတြကကိုယ္႔အတြက္အေကာင္းဆံုး
အႀကံဥာဏ္ေတြကို ေပးႏိုင္ ပါတယ္။ကိုယ္လက္
လႈပ္ရွားမႈေတြကို ပံုမွန္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ကလည္း
အေဖာ္ေကာင္းလိုအပ္ပါတယ္။

ဗက္တီးရီးယား သန္း ၈ဝ ကူးစက္ႏိုင္

(Amsterdam) Microbiome ဂ်ာနယ္တြင္ ေရးသား ေဖာ္ျပထားေသာ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္ အ သစ္အရ လူတစ္ဦးႏွင့္ ၁ဝ စကၠန္႔ၾကာ နမ္း ႐ႈပ္ျခင္းက ဗက္တီးရီးယားပိုးမႊား သန္း ၈ဝ ကို ကူးေျပာင္းလက္ခံႏိုင္သည္ဟု သိရသည္။ အစာေခ်ဖ်က္မႈႏွင့္ ဗက္တီးရီးယား ပိုးမႊားမ်ား၏ ေဂဟစနစ္အရ လူတစ္ဦး၏ ပါးစပ္တြင္ အမ်ိဳးစံုေသာ ဗက္တီးရီးယားပိုး မႊားေပါင္း ၇ဝဝ ခန္႔ ရွိေနသည္ဟု ဆိုသည္။ နယ္သာလန္ ဇီဝသိပၸံ သုေတသနအ ဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ရမ္ကိုေကာ့က ခ်စ္သူစံု တြဲ တစ္တြဲသည္ တစ္ေန႔လွ်င္ အနည္းဆံုး ကိုးႀကိမ္နမ္းၾကျခင္းျဖင့္ ခံတြင္းရည္မွ ဗက္ တီးရီးယားပိုးမႊားမ်ား တစ္ဦးကိုတစ္ဦး အ ျပန္အလွန္ ကူးစက္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။ သုေတသီမ်ားသည္ ၄င္းတို႔၏ ေလ့လာ စမ္းသပ္မႈကို ခ်စ္သူစံုတြဲ ၂၁ တြဲျဖင့္ စမ္း သပ္ေလ့လာခဲ့ၾကသည္။ နယ္သာလန္ သု ေတသီမ်ားသည္ ခ်စ္သူစံုတြဲ ႏွစ္ဦးမွ တစ္ဦး ကို သီးျခားဖန္တီးထားေသာ ႏို႔ထြက္ေဖ်ာ္ ရည္တစ္ခြက္ကို ေသာက္ ေစၿပီး ယင္းေဖ်ာ္ ရည္တြင္ပါဝင္ေသာ ဗက္တီးရီးယား အမ်ိဳး အစားႏွင့္ အေရအတြက္ကို မွတ္တမ္းျပဳစု ထားသည္။ ထို႔ေနာက္ ခ်စ္သူႏွစ္ဦးကို ၁ဝ စကၠန္႔ နမ္းေစၿပီးေနာက္ အထူးစီမံထားေသာ ေဖ်ာ္ရည္မေသာက္ထားသူ၏ ခံတြင္းမွ ဗက္ တီးရီးယားကို ခြဲျခားေရတြက္မႈ ျပဳလုပ္ၾက သည္။ ထို႔အျပင္ ခ်စ္သူစံုတြဲ မ်ားကို အခ်င္း ခ်င္းနမ္းၾကေသာ အေလ့အထ အႀကိမ္အ ေရ အတြက္ ေပၚတြင္လည္း ေမးျမန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းသို႔ ေလ့လာစမ္းသပ္မႈမ်ား ျပဳ လုပ္ျခင္းျဖင့္ အေဖာ္ႏွစ္ဦးကို နမ္းရာတြင္ ဗက္တီးရီးယားပိုးမ်ား ကူးစက္ေရာက္ရွိမႈ အတိုင္းအဆ ပမာဏကို ေလ့လာသိရွိခဲ့ၾက သည္။ သုေတသီမ်ားက ယင္းသို႔ ဗက္တီးရီး ယားပိုးမႊားမ်ား တိုးပြားလာျခင္းသည္ ေကာင္း ေသာအရာျဖစ္ၿပီး ေကာင္းေသာ ဗက္တီးရီး ယားပိုးမႊားမ်ား မ်ားျပားလာျခင္းက ေရာဂါ ပိုးမ်ားကို ခုခံကာကြယ္ႏိုင္မႈအား ပိုမိုျမင့္ မားလာေစသည္ဟုဆိုသည္။ Ref: MNT ရန္ကုန္တုိင္းမ္ ဂ်ာနယ္ အတဲြ(၁၀) အမွတ္(၄၆)