အသည္းဆုိသည္မွာ လူ႔ခႏၶာကိုယ္တြင္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာ အေရးၾကီးသည့္ အစိတ္္အပိုင္း တစ္ခုျဖစ္သည္။ စားလိုက္သမွ် အစားအစာေတြ ေသာက္လိုက္တဲ့ ေဆးေတြ အားလံုး
အသည္းတြင္ အရင္ျဖိဳခြဲျပီးမွ က်န္ခဲ့ေသာ အာဟာရဓာတ္မ်ားသည္ ေသြးေၾကာထဲသို႔ေရာက္ကာ လိုအပ္ေသာ တစ္ရွဴးမ်ား ဆဲလ္မ်ားဆီသို႔ ုသြားရေပသည္။ အသည္းသည္ ကိုယ္ထဲရွိ အျခားမေကာင္းေသာ
ဓာတု ပစၥည္းမ်ားကို စြန္႔ထုတ္ေပးျခင္း၊ ေသာက္လိုက္ေသာ
ေဆးမ်ားကို ျဖိဳခြဲေပးျခင္း၊ သည္းေျခရည္ ထုတ္ေပးျခင္းႏွင့္ ေသြးခဲရန္အတြက္လိုအပ္ေသာ ပရိုတင္းဓာတ္မ်ားကို ထုတ္ေပးျခင္းမ်ားျပဳလုပ္သည္။ ဤမွ် အလုပ္မ်ားေသာအသည္းသည္ လူတို႔၏ မဆင္မျခင္ ေနထိုင္မႈမ်ားတခ်ိဳ ႔ေၾကာင့္ ထိခိုက္သြားျပီး လုပ္စရာရွိေသာ တာဝန္မ်ား ကိုေကာင္းေကာင္းမလုပ္ႏုိင္ေတာ့ေပ။ အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္ အမွ် အသည္းဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုက္လာျပီး အသက္ေသဆံုးသည္ အထိ ျဖစ္တတ္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ မျဖစ္ခင္ကတည္းက ၾကိဳတင္ကာကြယ္ႏိုင္ရန္
အသည္းကို ဆိုးရြားစြာထိခိုက္ေစႏုိင္သည္ ့ အျပဳအမူ
(၅)ခ်က္ကို ေျပာျပခ်င္ပါသည္။
၁ ။ အရက္ အလြန္အကၽြံေသာက္ျခင္း။
အရက္ အလြန္အကၽြံေသာက္ျခင္းသည္ အသည္းကို အဓိက ဒုကၡေပးေနေသာ အရာျဖစ္သည္။ အရက္အလြန္အကၽြံေသာက္
လိုက္ျခင္းျဖင့္ အရက္မွပါသည္ ့အဆိပ္အေတာက္မ်ားကို အသညး္က အဆိပ္ေလ်ာ့သြားေအာင္ လုပ္ေပးေနရ၍ အျခားေသာ
တာဝန္မ်ားကို ေကာင္းမြန္စြာ မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ေပ။ ျပင္းအားေလ်ာ့သြားေသာအဆိပ္သည္ပင္ အသည္းအဆီဖံုးျခင္း၊ အသည္းေရာင္ျခင္းမ်ားကို ျဖစ္ေစႏိုင္ေသးသည္။ ထို႔အျပင္ေသာက္လိုက္ေသာ အရက္ကို ျဖိဳခြဲရာမွ ထြက္လာေသာ
ဓာတု ပစၥည္းမ်ားသည္ အသည္း ဆဲလ္ေလးမ်ားကို ထိခိုက္ေစသည္။ ထိခိုက္သြားေသာ ဆဲလ္မ်ားေနရာတြင္ ဆဲလ္
အသစ္မ်ား ျပန္ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ္လည္း အရက္အလြန္အကၽြံေသာက္သည့္သက္တမ္းၾကာလာသည္ႏွင့္အမွ် အသည္းဆဲလ္မ်ားထိခိုက္ျခင္း သည္ျပန္မေကာင္းႏိုင္ေတာ့ေပ။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကုသဖို႔ ခက္ခဲေသာ အသည္းေျခာက္ျခင္းျဖစ္လာေတာ့သည္ ။အသည္းေျခာက္သြားလွ်င္ အသည္း၏လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား လံုးဝ ပ်က္စီးသြားမည္ျဖစ္သည္။ တစ္ဖန္ ထိခိုက္သြားေသာ ဆဲလ္မ်ား ျပန္ေကာင္းေအာင္ အသည္းက အျပင္းအထန္ၾကိဳးစားျခင္းျဖင့္ ဆဲလ္မ်ားပံုမွန္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ပိုပြားကာ အသည္းကင္ဆာ ပင္ျဖစ္ေစတတ္ပါသည္။
၂ ။ ေဆးမ်ားကို လိုအပ္ေသာ ပမာဏထက္ပို၍ ေသာက္မိျခင္;။ အသည္းသည္ ပါးစပ္မွ ေသာက္လိုက္ေသာ ေဆးမ်ား၊ ျဖည့္စြက္စာမ်ား၊ တုိင္းရင္းေဆးမ်ားကို ဒိုင္ခံ ျဖိဳခြဲေပးေနေသာ အေရးပါသည္ ့ကိုယ္အဂါၤ အစိတ္အပုိင္း တစ္ခုျဖစ္သည္။ ထိုေဆးမ်ားကို အသည္းမွ လက္ခံႏိုင္ေသာ ပမာဏထက္ပို၍ ေသာက္မိပါက အသည္းကို ထိခိုက္ေစျပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ အသည္းလံုးဝပ်က္စီးသြားသည္အထိ ျဖစ္တတ္သည္။ အသည္းကို ထိခိုက္ေစသည့္ နာမည္ၾကီး ေဆးတစ္ခုျဖစ္ေသာ acetaminophen ျဖစ္သည္။ ထိုေဆးကို ေစ်းကြက္တြင္ အလြယ္တကူ ဝယ္၍ရေနေသာေၾကာင့္ ဖ်ားနာကိုက္ခဲျခင္းမ်ားျဖစ္ပါက လူအမ်ား ကိုယ့္သေဘာႏွင့္ကိုယ္ ဝယ္ေသာက္ေနၾကသည္။ acetaminophen ကို ေသာက္သင့္ေသာ ပမာဏ အတြင္းကသာ ေသာက္မည္ဆိုလွ်င္ ေဘးမျဖစ္ေစပါ။ သို႔ေသာ္္ ပမာဏမ်ားမ်ားကို ရက္ၾကာၾကာေသာက္မိလွ်င္ သင့္အသည္းစတင္ပ်က္စီးလာပါေတာ့သည္။ အခ်ိဳ႕ ေသာ တုိင္းရင္းေဆး၊ ျဖည့္စြက္စာမ်ားကို လိုအပ္သည္ထက္ ပို၍ေသာက္မိလွ်င္လညး္ အသည္းကို ထိခိုက္ေစႏိုင္သည္။ နာမည္ၾကီး ေနာက္တစ္ခုမွာ ဗီတာမင္ A မ်ား လိုအပ္သည္ထက္ ပို၍ ေသာက္မိျခင္းေၾကာင့္ အသည္းတြင္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဆးမ်ားဝယ္ေသာက္မည္ဆိုလွ်င္ သက္ဆုိင္ရာ ဆရာဝန္ႏွင့္တိုင္ပင္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ေဆးဘူးေနာက္ေက်ာတြင္ ေသာက္သင့္ေသာ ပမာဏႏွင့္ အသည္းကို ထိခိုက္ႏုိင္သည္ ့ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား
ရွိ၊မရွိ တစ္ခ်က္ ဖတ္ၾကည့္သင့္ပါသည္။
၃ ။ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း။
သင္က်န္းမာေသာ ဘဝ တစ္ခုကို ပို္ိင္ဆိုင္လိုလွ်င္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းကို ရပ္လိုက္သင့္သည္။ ေဆးလိပ္တြင္ ပါဝင္ေသာ ဓာတုပစၥည္းမ်ားသည္ အသည္းကို သြယ္ဝိုက္ေသာနညး္ျဖင့္ ဒုကၡေပးႏုိင္သည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္လိုက္ျခင္းျဖင့္ ကိုယ္ထဲဝင္သြားေသာ အဆိပ္မ်ားက အသည္းသို႔ေရာက္သြားျပီး အသည္း၏ ဆဲလ္မ်ားကို ထိခို္္က္ေစကာ ဆဲလ္တြင္အမာရြတ္မ်ားျဖစ္ေစသည္။ ေသာက္သည့္ သက္တမ္းၾကာလာသည္ႏွင့္ အမွ် ထိခိုက္သြားေသာ ဆဲလ္မ်ားလညး္ မ်ားလာ၊ အမာရြတ္ဆဲလ္မ်ားလညး္မ်ားလာျပီး အသည္းဆဲလ္မ်ားခဲသြားကာ အသညး္၏ ပံုမွန္လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ပ်က္စီးသြားပါေတာ့သည္။
၄ ။ အိပ္ေရးပ်က္မ်ားျခင္း။
အိပ္ေရးပ်က္တာ မ်ားလာလွ်င္ ေပၚလာေသာ oxidative stress ဖိအား တစ္မ်ိဳးသည္ အသည္းကိုထိခိုက္ေစသည္။ ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ အိပ္ေရးပ်က္ျခင္းသည္ အသည္းကို ထိခိုက္ႏုိင္သည္ ့အျပင္ အဝလြန္ျခင္း၊ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊ ႏွင့္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါမ်ားကိုပါ ျဖစ္ေစႏုိင္သည္။ အိပ္ခ်ိန္ျပည့္ဝစြာ မအိပ္လွ်င္ အသည္းတြင္ အဆီမ်ားစုလာကာ အသည္း အဆီဖံုးလာျပီး အဆိပ္မ်ားစြန္႔ထုတ္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္သည္လည္း ယိုယြင္းလာေတာ့သည္။ ထို႔ေၾကာင္ ့အရြယ္ေရာက္သူ တစ္ဦးအေနႏွင္ ့တစ္ေန႔လွ်င္ အိပ္ခ်ိန္ ၇ နာရီမွ ၉ နာရီအတြင္း ရွိသင့္ပါသည္။
၅ ။ အဝလြန္ျခင္းႏွင့္ အစားအေသာက္မ်ား မဆင္မျခင္စားျခင္း။ အစားအေသာက္မ်ား မဆင္မျခင္စားျခင္း၊ အဆီမ်ားေသာ အစားအေသာက္မ်ား စားျခင္းႏွင့္ အဝလြန္ျခင္းသည္ ဆက္စပ္ေနသည္။ ဆီေၾကာ္စာမ်ား အဆီမ်ားေသာ အစားအစာမ်ား စားမိျခင္းေၾကာင့္ အသည္းတြင္ အဆီမ်ားစုလာျခင္းကို (အရက္ေၾကာင့္ မဟုတ္ေသာ အသည္းအဆီဖံုးျခင္း) ဟုေခၚသည္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ အသည္းသည္
ေသြးထဲရိွ သၾကားႏွင့္ အဆီမ်ားကုိ ထိန္းညိွေပးသည္။
သို႔ေသာ္ အဝလြန္ေသာသူမ်ားတြင္ အသည္းဆဲလ္မ်ားတြင္ပင္ အဆီမ်ားစုေနတတ္ေသာေၾကာင့္ အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင္ ့အမွ် အသည္းဆဲလ္မ်ား ေရာင္လာျပီး ေသြးတြင္းရွိ အဆီဓာတ္မ်ားကို အသည္းက ထိန္းညိွမေပးႏုိင္ေတာ့ပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာ ေလ့လာမႈမ်ားတြင္ သၾကားသည္ အရက္ကဲ့သို႔ပင္ အသည္းကို ဒုကၡ ေပးႏုိင္ပါသည္။
ထိုေၾကာင့္ အသည္းက်န္းမားေရးအတြက္ အခ်ိဳေလွ်ာ့စားျခင္း၊ အခ်ိဳရည္ေလွ်ာ့ေသာက္ျခင္း၊ သၾကားလံုးမ်ားေလွ်ာ့စားျခင္း၊
အဆီမ်ားေသာ အစားအစာမ်ားေလွ်ာ့စားျခင္းႏွင့္
ဝိတ္ခ်ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သင့္ပါသည္။
အသည္းပ်က္စီးမႈမ်ားကိုဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ။
ပထမဆံုးနဲ႔ အေရးၾကီးဆံုးအခ်က္ကေတာ့ အသည္းပ်က္စီး မႈေတြကိုျဖစ္ေပၚေစတဲ့ ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံေတြကို ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႔ပါ။
• က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့ စားေသာက္မႈပံုစံကို က်င့္သံုးပါ။ ျပန္ေၾကာ္ဆီမ်ား၊ ငရုတ္သီးအေျခာက္မႈန္႔မ်ား၊
မသန္႔ရွင္းသည့္ လမ္းေဘးစာမ်ားကို ေရွာင္ရပါမည္။
• ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈျပဳလုပ္ပါ။
• အရက္ေသာက္တာကို ေလွ်ာ့ခ်ပါ။ အရက္က ပမာဏ ဘယ္ေလာက္နည္းနည္း အသည္းကိုထိခုိက္ေစသည္လုိ႔ ေနာက္ပိုင္းသုေတသနေတြကဆုိပါသည္။ လံုးဝမေသာက္ဘဲမေနႏုိင္ရင္ေတာ့
နည္းႏုိင္သမွ် နည္းနည္းေလွ်ာ့ခ်ပါ။
• ေဆးဝါးေတြကိုအလြန္အက်ံေသာက္သံုးတာ၊ ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ကိုယ္ေသာက္သံုးတာမ်ိဳးေတြ မလုပ္ပါနဲ႔။
• ေဆးလိပ္မေသာက္ပါနဲ႔။
• အိပ္ေရးဝဝအိပ္ပါ၊ စိတ္ဖိစီးမႈကိုေလွ်ာ့ခ်ပါ။
• အသည္းအတြက္ ျပည့္ဝတဲ့အာဟာရနဲ႔ ျဖည့္စြက္စာေတြ စားေသာက္ေပးပါ။
အသည္းတြင္ အရင္ျဖိဳခြဲျပီးမွ က်န္ခဲ့ေသာ အာဟာရဓာတ္မ်ားသည္ ေသြးေၾကာထဲသို႔ေရာက္ကာ လိုအပ္ေသာ တစ္ရွဴးမ်ား ဆဲလ္မ်ားဆီသို႔ ုသြားရေပသည္။ အသည္းသည္ ကိုယ္ထဲရွိ အျခားမေကာင္းေသာ
ဓာတု ပစၥည္းမ်ားကို စြန္႔ထုတ္ေပးျခင္း၊ ေသာက္လိုက္ေသာ
ေဆးမ်ားကို ျဖိဳခြဲေပးျခင္း၊ သည္းေျခရည္ ထုတ္ေပးျခင္းႏွင့္ ေသြးခဲရန္အတြက္လိုအပ္ေသာ ပရိုတင္းဓာတ္မ်ားကို ထုတ္ေပးျခင္းမ်ားျပဳလုပ္သည္။ ဤမွ် အလုပ္မ်ားေသာအသည္းသည္ လူတို႔၏ မဆင္မျခင္ ေနထိုင္မႈမ်ားတခ်ိဳ ႔ေၾကာင့္ ထိခိုက္သြားျပီး လုပ္စရာရွိေသာ တာဝန္မ်ား ကိုေကာင္းေကာင္းမလုပ္ႏုိင္ေတာ့ေပ။ အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္ အမွ် အသည္းဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုက္လာျပီး အသက္ေသဆံုးသည္ အထိ ျဖစ္တတ္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ မျဖစ္ခင္ကတည္းက ၾကိဳတင္ကာကြယ္ႏိုင္ရန္
အသည္းကို ဆိုးရြားစြာထိခိုက္ေစႏုိင္သည္ ့ အျပဳအမူ
(၅)ခ်က္ကို ေျပာျပခ်င္ပါသည္။
၁ ။ အရက္ အလြန္အကၽြံေသာက္ျခင္း။
အရက္ အလြန္အကၽြံေသာက္ျခင္းသည္ အသည္းကို အဓိက ဒုကၡေပးေနေသာ အရာျဖစ္သည္။ အရက္အလြန္အကၽြံေသာက္
လိုက္ျခင္းျဖင့္ အရက္မွပါသည္ ့အဆိပ္အေတာက္မ်ားကို အသညး္က အဆိပ္ေလ်ာ့သြားေအာင္ လုပ္ေပးေနရ၍ အျခားေသာ
တာဝန္မ်ားကို ေကာင္းမြန္စြာ မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ေပ။ ျပင္းအားေလ်ာ့သြားေသာအဆိပ္သည္ပင္ အသည္းအဆီဖံုးျခင္း၊ အသည္းေရာင္ျခင္းမ်ားကို ျဖစ္ေစႏိုင္ေသးသည္။ ထို႔အျပင္ေသာက္လိုက္ေသာ အရက္ကို ျဖိဳခြဲရာမွ ထြက္လာေသာ
ဓာတု ပစၥည္းမ်ားသည္ အသည္း ဆဲလ္ေလးမ်ားကို ထိခိုက္ေစသည္။ ထိခိုက္သြားေသာ ဆဲလ္မ်ားေနရာတြင္ ဆဲလ္
အသစ္မ်ား ျပန္ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ္လည္း အရက္အလြန္အကၽြံေသာက္သည့္သက္တမ္းၾကာလာသည္ႏွင့္အမွ် အသည္းဆဲလ္မ်ားထိခိုက္ျခင္း သည္ျပန္မေကာင္းႏိုင္ေတာ့ေပ။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကုသဖို႔ ခက္ခဲေသာ အသည္းေျခာက္ျခင္းျဖစ္လာေတာ့သည္ ။အသည္းေျခာက္သြားလွ်င္ အသည္း၏လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား လံုးဝ ပ်က္စီးသြားမည္ျဖစ္သည္။ တစ္ဖန္ ထိခိုက္သြားေသာ ဆဲလ္မ်ား ျပန္ေကာင္းေအာင္ အသည္းက အျပင္းအထန္ၾကိဳးစားျခင္းျဖင့္ ဆဲလ္မ်ားပံုမွန္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ပိုပြားကာ အသည္းကင္ဆာ ပင္ျဖစ္ေစတတ္ပါသည္။
၂ ။ ေဆးမ်ားကို လိုအပ္ေသာ ပမာဏထက္ပို၍ ေသာက္မိျခင္;။ အသည္းသည္ ပါးစပ္မွ ေသာက္လိုက္ေသာ ေဆးမ်ား၊ ျဖည့္စြက္စာမ်ား၊ တုိင္းရင္းေဆးမ်ားကို ဒိုင္ခံ ျဖိဳခြဲေပးေနေသာ အေရးပါသည္ ့ကိုယ္အဂါၤ အစိတ္အပုိင္း တစ္ခုျဖစ္သည္။ ထိုေဆးမ်ားကို အသည္းမွ လက္ခံႏိုင္ေသာ ပမာဏထက္ပို၍ ေသာက္မိပါက အသည္းကို ထိခိုက္ေစျပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ အသည္းလံုးဝပ်က္စီးသြားသည္အထိ ျဖစ္တတ္သည္။ အသည္းကို ထိခိုက္ေစသည့္ နာမည္ၾကီး ေဆးတစ္ခုျဖစ္ေသာ acetaminophen ျဖစ္သည္။ ထိုေဆးကို ေစ်းကြက္တြင္ အလြယ္တကူ ဝယ္၍ရေနေသာေၾကာင့္ ဖ်ားနာကိုက္ခဲျခင္းမ်ားျဖစ္ပါက လူအမ်ား ကိုယ့္သေဘာႏွင့္ကိုယ္ ဝယ္ေသာက္ေနၾကသည္။ acetaminophen ကို ေသာက္သင့္ေသာ ပမာဏ အတြင္းကသာ ေသာက္မည္ဆိုလွ်င္ ေဘးမျဖစ္ေစပါ။ သို႔ေသာ္္ ပမာဏမ်ားမ်ားကို ရက္ၾကာၾကာေသာက္မိလွ်င္ သင့္အသည္းစတင္ပ်က္စီးလာပါေတာ့သည္။ အခ်ိဳ႕ ေသာ တုိင္းရင္းေဆး၊ ျဖည့္စြက္စာမ်ားကို လိုအပ္သည္ထက္ ပို၍ေသာက္မိလွ်င္လညး္ အသည္းကို ထိခိုက္ေစႏိုင္သည္။ နာမည္ၾကီး ေနာက္တစ္ခုမွာ ဗီတာမင္ A မ်ား လိုအပ္သည္ထက္ ပို၍ ေသာက္မိျခင္းေၾကာင့္ အသည္းတြင္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဆးမ်ားဝယ္ေသာက္မည္ဆိုလွ်င္ သက္ဆုိင္ရာ ဆရာဝန္ႏွင့္တိုင္ပင္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ေဆးဘူးေနာက္ေက်ာတြင္ ေသာက္သင့္ေသာ ပမာဏႏွင့္ အသည္းကို ထိခိုက္ႏုိင္သည္ ့ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား
ရွိ၊မရွိ တစ္ခ်က္ ဖတ္ၾကည့္သင့္ပါသည္။
၃ ။ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း။
သင္က်န္းမာေသာ ဘဝ တစ္ခုကို ပို္ိင္ဆိုင္လိုလွ်င္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းကို ရပ္လိုက္သင့္သည္။ ေဆးလိပ္တြင္ ပါဝင္ေသာ ဓာတုပစၥည္းမ်ားသည္ အသည္းကို သြယ္ဝိုက္ေသာနညး္ျဖင့္ ဒုကၡေပးႏုိင္သည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္လိုက္ျခင္းျဖင့္ ကိုယ္ထဲဝင္သြားေသာ အဆိပ္မ်ားက အသည္းသို႔ေရာက္သြားျပီး အသည္း၏ ဆဲလ္မ်ားကို ထိခို္္က္ေစကာ ဆဲလ္တြင္အမာရြတ္မ်ားျဖစ္ေစသည္။ ေသာက္သည့္ သက္တမ္းၾကာလာသည္ႏွင့္ အမွ် ထိခိုက္သြားေသာ ဆဲလ္မ်ားလညး္ မ်ားလာ၊ အမာရြတ္ဆဲလ္မ်ားလညး္မ်ားလာျပီး အသည္းဆဲလ္မ်ားခဲသြားကာ အသညး္၏ ပံုမွန္လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ပ်က္စီးသြားပါေတာ့သည္။
၄ ။ အိပ္ေရးပ်က္မ်ားျခင္း။
အိပ္ေရးပ်က္တာ မ်ားလာလွ်င္ ေပၚလာေသာ oxidative stress ဖိအား တစ္မ်ိဳးသည္ အသည္းကိုထိခိုက္ေစသည္။ ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ အိပ္ေရးပ်က္ျခင္းသည္ အသည္းကို ထိခိုက္ႏုိင္သည္ ့အျပင္ အဝလြန္ျခင္း၊ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊ ႏွင့္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါမ်ားကိုပါ ျဖစ္ေစႏုိင္သည္။ အိပ္ခ်ိန္ျပည့္ဝစြာ မအိပ္လွ်င္ အသည္းတြင္ အဆီမ်ားစုလာကာ အသည္း အဆီဖံုးလာျပီး အဆိပ္မ်ားစြန္႔ထုတ္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္သည္လည္း ယိုယြင္းလာေတာ့သည္။ ထို႔ေၾကာင္ ့အရြယ္ေရာက္သူ တစ္ဦးအေနႏွင္ ့တစ္ေန႔လွ်င္ အိပ္ခ်ိန္ ၇ နာရီမွ ၉ နာရီအတြင္း ရွိသင့္ပါသည္။
၅ ။ အဝလြန္ျခင္းႏွင့္ အစားအေသာက္မ်ား မဆင္မျခင္စားျခင္း။ အစားအေသာက္မ်ား မဆင္မျခင္စားျခင္း၊ အဆီမ်ားေသာ အစားအေသာက္မ်ား စားျခင္းႏွင့္ အဝလြန္ျခင္းသည္ ဆက္စပ္ေနသည္။ ဆီေၾကာ္စာမ်ား အဆီမ်ားေသာ အစားအစာမ်ား စားမိျခင္းေၾကာင့္ အသည္းတြင္ အဆီမ်ားစုလာျခင္းကို (အရက္ေၾကာင့္ မဟုတ္ေသာ အသည္းအဆီဖံုးျခင္း) ဟုေခၚသည္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ အသည္းသည္
ေသြးထဲရိွ သၾကားႏွင့္ အဆီမ်ားကုိ ထိန္းညိွေပးသည္။
သို႔ေသာ္ အဝလြန္ေသာသူမ်ားတြင္ အသည္းဆဲလ္မ်ားတြင္ပင္ အဆီမ်ားစုေနတတ္ေသာေၾကာင့္ အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင္ ့အမွ် အသည္းဆဲလ္မ်ား ေရာင္လာျပီး ေသြးတြင္းရွိ အဆီဓာတ္မ်ားကို အသည္းက ထိန္းညိွမေပးႏုိင္ေတာ့ပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာ ေလ့လာမႈမ်ားတြင္ သၾကားသည္ အရက္ကဲ့သို႔ပင္ အသည္းကို ဒုကၡ ေပးႏုိင္ပါသည္။
ထိုေၾကာင့္ အသည္းက်န္းမားေရးအတြက္ အခ်ိဳေလွ်ာ့စားျခင္း၊ အခ်ိဳရည္ေလွ်ာ့ေသာက္ျခင္း၊ သၾကားလံုးမ်ားေလွ်ာ့စားျခင္း၊
အဆီမ်ားေသာ အစားအစာမ်ားေလွ်ာ့စားျခင္းႏွင့္
ဝိတ္ခ်ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သင့္ပါသည္။
အသည္းပ်က္စီးမႈမ်ားကိုဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ။
ပထမဆံုးနဲ႔ အေရးၾကီးဆံုးအခ်က္ကေတာ့ အသည္းပ်က္စီး မႈေတြကိုျဖစ္ေပၚေစတဲ့ ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံေတြကို ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႔ပါ။
• က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့ စားေသာက္မႈပံုစံကို က်င့္သံုးပါ။ ျပန္ေၾကာ္ဆီမ်ား၊ ငရုတ္သီးအေျခာက္မႈန္႔မ်ား၊
မသန္႔ရွင္းသည့္ လမ္းေဘးစာမ်ားကို ေရွာင္ရပါမည္။
• ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈျပဳလုပ္ပါ။
• အရက္ေသာက္တာကို ေလွ်ာ့ခ်ပါ။ အရက္က ပမာဏ ဘယ္ေလာက္နည္းနည္း အသည္းကိုထိခုိက္ေစသည္လုိ႔ ေနာက္ပိုင္းသုေတသနေတြကဆုိပါသည္။ လံုးဝမေသာက္ဘဲမေနႏုိင္ရင္ေတာ့
နည္းႏုိင္သမွ် နည္းနည္းေလွ်ာ့ခ်ပါ။
• ေဆးဝါးေတြကိုအလြန္အက်ံေသာက္သံုးတာ၊ ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ကိုယ္ေသာက္သံုးတာမ်ိဳးေတြ မလုပ္ပါနဲ႔။
• ေဆးလိပ္မေသာက္ပါနဲ႔။
• အိပ္ေရးဝဝအိပ္ပါ၊ စိတ္ဖိစီးမႈကိုေလွ်ာ့ခ်ပါ။
• အသည္းအတြက္ ျပည့္ဝတဲ့အာဟာရနဲ႔ ျဖည့္စြက္စာေတြ စားေသာက္ေပးပါ။
No comments:
Post a Comment